Jagodina je gradsko naselje i sedište grada Jagodine u Pomoravskom okrugu.
Za 6 vekova grad je imao tri imena: Jagodna, Jagodina i Svetozarevo. Prvi pisani spomenik datira od 15. jula 1399. godine. To je izveštaj kneginje Milice i njenih sinova Stevana i Vuka dubrovačkoj opštini o nekom Dubrovčaninu.
Godine 1946. Jagodina dobija ime Svetozarevo po socijalisti Svetozaru Markoviću.
Romantičari, maštari, pominju krčmaricu Jagodu, sa dvorima i hanom na Crvenom bregu iznad groblja, u čijem je podnožju raslo selo, nazvano po njoj Jagodina. Krčmarica Jagoda je, kazuju njeni poštovaoci, po suncu služila goste a pod sjajem meseca, sa 40 razbojnika, napadala i pljačkala bogate karavane kraj Carigradskog druma.
Trajalo bi to do u beskraj, da i legenda nema kraj, pa se veli da je u jednoj pljački srela mladića, pred čijom je lepotom zadrhtala njena razbojnička ruka. Iznevereni prijatelji su je pustili da ga povede u svoje dvore, ali joj izdaju nikada nisu oprostili. Jedne noći nestao je u plamenu Jagodin han, nad čijim se zgarištem, u mrklim noćima, godinama čulo njeno jezivo kikotanje. Stariji pamte da je kraj groblja postojao komad neobrađenog zemljišta, koji se do skoro nazivao opštinska utrina, a nekad davno Jagodina livada.
U vreme Turaka, od seoceta u podnožju Crvenog brega (Rusko groblje), izrašće njihovo naselje, koje će nazvati Jagodina palanka, pa otuda docnije i ime Jagodina.
Legenda po kojoj su Jagodinci dobili nadimak ćurani je da je voz udario ćurku u Jagodini, creva joj ispala u Ćupriji, a džigerica u Paraćinu.
Jagodina se nalazi na reci Belici u srednjem Pomoravlju, pod kojim, u užem smislu, treba podrazumevati Paraćinsko-jagodinsku kotlinu, odnosno uzan ravničarski pojas sa obe strane toka Velike Morave — od Stalaćke klisure na jugu do Bagrdanskog tesnaca na severu, na kome se razvijaju Paraćin, Ćuprija i Jagodina kao važniji regionalni centri i sedišta istoimenih opština.
Gornjevelikomoravska kotlina u kojoj je smeštena Jagodina pruža se meridijanski između Stalaćke i Bagrdanske klisure. Dugačka je 45km, široka oko 28km, duboka oko 650m a površine je oko 600km².
Zoološki vrt
ZOO vrt u Jagodini otvoren je 10.juna 2007. godine, a otvorio ga je nekadašnji direktor BEO ZOO vrta, Vuk Bojović koji je i počasni građanin Jagodine. Od dana otvaranja, posetioci ZOO vrta bili su oduševljeni uređenjem i tretmanom prema životinjama. Danas ZOO vrt broji 80 životinjskih vrsta i 600 jedinki.
Poznati stanovnici jagodinskog ZOO vrta su par benglaskih tigrova Saj I Nataša, žirafa Jovanča, šimpanze Žika i Megi, kamila Jovana i mnogi drugi.
Zoološki vrt radi 365 dana u godini bez obzira na verski ili državni prauznik, odnosno, baš u tim danima praznika zoološki vrt u Jagodini je spreman da Vas i Vama drage osobe dočeka i ugosti.
Zoološki vrt u Jagodini osim životinja koje su svrstane u osnovnu ponudu, obiluje mnoštvom stabala koja u vrelim letnjim mesecima pružaju velike hladovine, a od kojih ni jedno nije isečeno za potrebe izgradnje objekata u vrtu, zelenim površinama, najraznovrsnijim cvećem i klupama za odmor i besprekorne higijene po najvišim svetskim standardima, tako da na prvi pogled imate utisak da se nalazite u nekoj vazdušnoj banji ili zelenoj oazi, prostoru kao stvorenom za relaksaciju tj. daleko od gradske vreve i saobraćaja, iako je Zoološki vrt od centra udaljen samo 1 km.
Muzej voštanih figura
Muzej voštanih figura u Jagodini radi svakog dana od 9 do 20 sati. Ulaz u Muzej voštanih figura za decu do sedam godina je besplatan, od sedam do 12 godina je 100 dinara a preko 12 i za odrasle 150 dinara. Za ekskurzije i organizovane grupe 100 dinara. Muzej je otvoren i vikednom i praznicima.
„Nove u kolekciji su figure Novaka Đokovića, Vuka Bojovića i Vladimira Putina. Trenutno se radi novi lik Novaka Đokovića, jer smo procenili da je postojeći loše urađen. Vajari Zoran Ivanović i Branislav Crvenković istinski su majstori svog posla. Oni su radili Vuka i Putina, a likovi su urađeni, kako naš narod kaže, „samo što ne progovore“ kažu u Turističkoj organizaciji grada.
Muzej voštanih figura nalazi se u Turističkom kompleksu Đurđevo brdo. Posetite nas već ovog vikenda
Akva park
Akva park u Jagodini otvoren je jula 2007.godine, i predstavlja prvi akva park u Srbiji. Nalazi se 2 kilometra od centra u najlepšem delu grada u okviru sportsko turističkog kompleksa. Prostire se na površini od 3,5 ha. Sadrži 7 bazena za sportske i rekreativne aktivnosti sa vodenim atrakcijama za decu, i 9 tobogana ukupne dužine oko 600 metara. Od toga 6 tobogana je za odrasle, a 3 za decu. Olimpijski bazen ispunjava sve uslove za održavanje plivačkih i vaterpolo takmičenja po propisima svetske plivačke federacije.
U sastavu ovog centra nalazi se restoran sa baštom kapaciteta 1200 mesta, više restorana za pripremu brze hrane, kao i za prodaju sladoleda i osvežaajućih napitaka. U krugu Akva parka otvorena je suvenirnica. Pored akva parka nalazi se parkiralište za 1.000 automobila. Parking je besplatan.
U neposrednoj blizini je i gradski stadion, teniski tereni, hala za mali fudbal, skejt park, Zoološki vrt “Tigar“, Muzej voštanih figura i izletište Potok sa letnjom pozornicom. Radno vreme Akva parka je od 10-18 časova, svakoga dana od juna do septembra.
Pozorišta
Narodno pozorište Jagodina
Amatersko pozorište Jagodina
Dečje pozorište „Stanislavski“
Veliki teatar
Muzeji
Zavičajni muzej Jagodina
Muzej naive Jagodina
Muzej voštanih figura Jagodina
Ostalo kulturno nasleđe
Narodna biblioteka „Radislav Nikčević“
Spomenici u Pomoravlju
Arheološka nalazišta u opštini Jagodina
Verski objekti
Prvu bogomolju, poznatu među Jagodincima kao Stara Crkva, Sv. Arhangela Mihajla, podigao je 1818. godine knez Miloš, na levoj obali Belice, dok je 1899. osvećena Nova crkva, Crkva Svetog Petra i Pavla, podignuta od priloga građana, na desnoj obali. Trenutno su u izgradnji dve crkve u gradu. Jedna u blizini Aračlijskog potoka i Akva parka, posvećena Sv. Petki, a druga na Strelištu ispod Budžinog brda.
Mesta vredna pomena
Jagodina je grad u centralnoj Srbiji koji ima nekoliko zanimljivih mesta za posetu. Neki od njih su:
Park Pedagoškog fakulteta
Onovan je 1898. godine, i jedan je od najstarijih u Srbiji. Osnovao ga je Sreten Adžić (prvi upravnik Muške Učiteljske škole u Jagodini) zajedno sa Botaničkom baštom koja je bila uz park.
Lošim postupanjem prethodnih opštinskih vlasti park je smanjen na račun zgrada i ulica. Uklonjen je i staklenik Botaničke bašte, koji se nalazio ispred stare zgrade Učiteljskog škole. Neki uništeni delovi bašte stariji su i od jednog dela Botaničke bašte u Beogradu.
Tokom Prvog svetskog rata, parku je učinjena velika šteta, a takođe i 2011. kada je grupa vandala polomila oko 40 mladih sadnica. Danas park ima površinu od 1,67 hektara i 215 stabala i 40 vrsta drveća.
U Parku se nalaze i jedan hrast lužnjak star više od 500 godina, platan starosti 113 godina, dva stabla ginko imaju više od 44 godina, 20 stabala lešnika su visine 30 metara, a stablo gloga visoko je 5 metara.
Park Đurđevo brdo
Omiljeno izletište Jagodinaca je Đurđevo brdo. Prema tvrdnji putopisca Feliksa Kanica, na brdu se nalazio rimski kaštel i crkvica, koju je po nekim izvorima, dao sagraditi despot Đurađ Branković[7].
Park Đurđevo brdo poznato je i pod imenom Aračlijski potok. Naziv je dobilo po Atanasiju Ivanoviću Aračliji (1801-1896). Njegov sin Stefan Ivanovićzaveštao svoje imanje, koje je bilo poznato pod nazivom Aračlijski potok (na Đurđevom brdu), jagodinskoj opštini. Uslov je bio da opština sagradi javni park. Opština je to i uradila 1904. godine.
Rusko groblje
Spomen kosturnica borcima i oficirima Crvene Armije koji su poginuli 1944. u Jagodini. Spomen kosturnica je sagrađena 1962. godine, prostire se na 3 hektara i u njoj je sahranjeno 1170 pripadnika Crvene Armije koji su poginuli oslobađajući desetak gradova i naselja u okupiranoj Srbiji.
Kameni most
Kameni most u Jagodini je jedan od najstarijih mostova u Srbiji i predstavlja važan spomenik kulture. Most se nalazi u centru grada i povezuje dve obale reke Crni Timok.
Most je sagrađen u 18. veku, verovatno u vreme kada je Jagodina bila pod turskom vlašću. Izgradnja mosta se pripisuje turskom graditelju po imenu Haji Mustafa.
Most je izgrađen od kamena i betona i ima tri luka i jedan procesijski prolaz. Most je visok oko 7 metara, širok oko 3 metra i dug oko 25 metara.
Most je važan spomenik kulture zbog svoje arhitekture i istorijske važnosti. On predstavlja jedan od retkih primeraka turske arhitekture u Srbiji i smatra se važnim spomenikom kulture zbog svog značaja za razvoj grada Jagodina.
Kameni most je takođe važan zbog svoje uloge u istoriji grada. On je bio važan trgovački i komunikacioni pravac u srednjem veku i važan je spomenik kulture zbog svog značaja za razvoj grada.
Danas, Kameni most je popularna turistička atrakcija i važan simbol grada Jagodine. On je takođe važan spomenik kulture zbog svog značaja za razvoj grada i kulture u srednjem veku.
Manifestacije u Jagodini
Grad je poznat i po jednom od najvećih pozorišnih festivala u Srbiji, „Dani komedije“, koji se tradicionalno održava od 1971. godine. Festival slavi najbolje pozorišne predstave ovog žanra, a dodeljuje i nagrade za najbolje u svim kategorijama. Svake godine dodeljuje se i „Zlatni ćuran“, nagrada za životno delo i doprinos glumi, a među dobitnicima su Nikola Simić, Petar Kralj, Gorica Popović, Svetlana Bojković, Seka Sablić i drugi velikani.
Tu je i festival dečijih i omladinskih predstava „DOPS“ koji takođe uživa reputaciju. Veliku pažnju privlači i festival klasične muzike „Muzička jesen“, kao i folkorska manifestacija „Susreti sela“. Jagodina se može pohvaliti i svojim pozorištem, koje sa svojom trupom nastupa skoro 70 godina, kako u gradu, tako i širom Srbije.
I za kraj. Jagodinsko pivo. Hvaljeno u više navrata od strane više generacija. Nasmejani čiča.
Ostavite odgovor
View Comments